“Hi, mayong aga, ako gali si Mando, 8 pa lang ko, naka tapos ko grade 3. Ka balo man ko man sulat kag mag basa gamay, pero indi gd shado. Ga bulig ko sa ila ni nanay kag ni tatay sa katubohan ni Ma’am Abkasa. Diri lang sa Sagay, diri man kami ga istar sa ila hacienda. Bali gina bayran ya kami sisenta kada tapongo. Bugat eh, pero ok lang ah.”
(“Hi, I am Mando. I am already 8, and I’m finished with grade 3. I know how to write and to read a little. I am helping my parents in Ma’am Abkasa’s sugar cane field here in Sagay. They treat us fairly. We earn around 70 pesos per load, which is around 50 kilos.”)
Laganap pa rin ang child labor sa Pilipinas dulot ng kahirapan. Gustohin man nga mga opisyales na ito’y matapna, ngunit ito’y isang napakalaking responsibilidad na mahirap aksyonan. Libu-libong mga bata ang nadadawit sa child labor. Karamihan sa kanila ay nasa mga hacienda ng Visayas at sa mga minahan sa Luzon at Mindanao. Gutohin man silang tulungan nga gibyerno, ang mga bata mismo ang na walan ng pag-asa at mas piniling mag trabaho kesa mag aral.
Ang Mapait na Kapalaran ng Mga Batang Nag Tatrabaho sa Industriya ng Kalamay
Karamihan sa mga batang mang gagawa ay nasa Region VI sa dahilanan na masaga doon ang agrikutura. Ang buhay sa probinsya ay ang nag sisiwalat sa mapait na katotohanay sa industriya ng kalamay. Ang mga anak ng mga magsasaka ay nagging kaagabay ng kaniling mga magulang sa pananim.
Ng nakapanayam naming si Mando, isinalaysay nito ang isa sa mga rason kung bakit ayaw niyang bumalik sa paaralan. Ayong sa batang mag sasaka, may uunahin niya ang trabaho kesa pag-aaral dahil ato ang mas nakakabuti sa kanila.
“Indi na ma’am eh, wala na ko gana mag balik eskwela ya. Tapos naman ko grade 3, ma ubra na lang ko eh kag ma bulig sa ila ni nanay. Wala man ko gaka kapoy, kung nd ko mag ubra, ng man kami ka kwarta eh.”
(“No, I don’t want to go back to school. I’m already done with grade 3 and I want to work and help my parents instead. I’m not tired of working, I don’t think I will get tired because if I will not work, we will not have enough income for the day.”)
Ilang beses nang nanawagan ang mga experto sa ibang bansa tungkol sap ag lalaganap ng child labor sa Pilipinas, ngunit hindi oar in ito masyadong na aksyonan ng gobyerno. Isa sa mga paraan na ma tapna yung pag laganap ng mga batang manggagawa ay ang pag pasok ng mga small scale mining sa bansa.
Isa sa programa ng gobyerno para sa mga batang minero ay ang pag papatuwpad ng Strategic Help Desks for Information, Education, Livelihood and other Developmental Interventions. Isa ito sa mga programa na nag bibigay ng kinabukasan para sa mga batang mangagawa upang ma tubsan ang kanilang mga kailangan sap ag aaral.
“Nagkakapera ako, di ko naiisip ang pag-aaral ko. Naiisip ko na lang ‘iyong pagmimina,” sabi ni Archie. “Ngayon nag-mature na isip ko, naisip ko na ang pag-aaral mahalaga, ang [pag-mimina] andyan lang po, ang pag-aaral mawawala rin po.
(“I was earning money so I didn’t think about my studies,” Archie, who was once involved in child labor through mining shared. “All I thought about was mining. Now that I have matured, I realized that education is important. Mining will just be there but the opportunity to study will be gone.”)
May Pag-asa nga ba?
May ibang bataang mangagawa na piniling manatiling mag trabaho kesa bumalig sa swkela. Isa sa mga rason nila ay ang kawalan ng pag asa. Tulad ni Mando, ang ibang bata sa karatig bayad ay nag pahayag ng kanilang pag ka dismaya at pagka walan ng pag-asa. Mas pipiliin nila ang mag trabaho kasi ito ay nag bibigay ng deretchong panlunas sa kahirapan.
Writer’s Note:
Walking down the streets of Bacolod City (located in Negros Occidental, Visayas) I can’t help but feel frustrated as I’d get to see street children everywhere. While some would freely roam around and beg for money, there are those who would rather work (by selling rugs, vegetables, pick up plastic bottles, etc.) in exchange for loose change. As much as I want to help them, I don’t think I can’t in terms of monetary aid, but I can, however, raise awareness. Let us work together and provide a lasting solution to abolish child labor. May it be as simple as providing their parents a stable job, or sending at least one of them to school. A small help can go a long way.
